Wim Bot (nationaal lobbyist) ligt het een en ander toe over het Nationaal Toekomstbeeld Fiets en andere landelijke ontwikkelingen.

NTF

Regionale uitwerking eerder al een keer besproken. Met veel stoom en kokend water is deze tot stand gekomen en samengevoegd tot een NTF op hoofdlijnen dit voorjaar. Er is een masterbestand met alle wensen. Is tot nu toe veel stil geweest, weinig regie vanuit de tourleiding (van Tour de Force) en weinig communicatie. Kabinetsformatie duurde ook heel lang. Eigenlijk had dit najaar een knoop doorgehakt moeten worden over het gehele Nationaal Toekomstbeeld Fiets, maar is uitgesteld. Verwachting is dat het Rijk eindelijk geld uit gaat geven aan de fiets. Opvallend is de grote variatie in fietsbeleid tussen provincies en tussen gemeentes onderling.

Vraag: of het NTF ook in te zetten is als meer beleidsmatig argument om wel of niet projecten door te laten gaan. Conclusie is dat het NTF daar nog niet heel erg in voldoet, jammergenoeg. Vooral een vehikel om geld en ambities te bundelen.

Regeerakkoord

Miljard voor de fiets stond niet in het regeerakkoord. Fiets wordt iedere keer consequent en volwaardig genoemd. Ook koppeling met woningbouwopgave wordt expliciet gemaakt. Daar zit 7,5 miljard aan geld achter. Iedereen ziet in, ook asfaltpartijen, dat dit met fiets en ov ontsloten moet worden qua verstedelijking en verdichting. Uitdaging is nu om die miljarden zoveel mogelijk richting de fiets te krijgen, lijkt veel geld maar is eigenlijk niet heel veel.

Er wordt ook geïnvesteerd in klimaatfonds. Duurzame mobiliteit is daarbij expliciet genoemd. Daarnaast is ook 30 in de kom ook genoemd, mede naar aanleiding van een brief van de G4 waar de Fietsersbond van harte achter staat.

Fietsparkeren en snelfietsroutes staan ook expliciet genoemd in het akkoord, dat lijkt een subtiele verwijzing naar net NTF.

Brief aan regering is ook verstuurd over snelheid maken met NTF en Europees Herstelfonds daarvoor onder andere te gebruiken. Dit is opgesteld door de MRDH, VRA, 12 provincies en 17 fietsgemeentes en de Fietsersbond. We hebben als Nederland namelijk nog steeds geen aanvraag gedaan. Dat ligt politiek een beetje moeilijk, want daar staan ook hervormingen tegenover. België heeft een nationaal fietsplan opgesteld en 400 miljoen uit het Europees Herstelfonds (7%) gaat daarheen. Esther van Garderen (directeur) heeft dat ook gepresenteerd bij RTL (zie: RTL Nieuws – 19:30 uur | RTL Nieuws rond 14:30).

Europa

Stedelijke mobiliteit volgens EU prioriteit voor fiets. Fietsenstallingen via de ECF verplicht in alle nieuwe gebouwen. Zuid-Holland is hierbij onder andere een aangemerkte corridor, dat geeft mogelijkheden voor ambtenaren. Soms is de kennis bij overheden echt ontoereikend wat betreft subsidieregelingen, juist op Europees niveau. TEN-T, Trans European Network Transport.

https://ecf.com/eu-funds-cycling
https://ec.europa.eu/inea/en/ten-t/ten-t-projects

Verkeersveiligheid

Er zijn gelden voor verkeersveiligheid 500 miljoen over 10 jaar beschikbaar, via het Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV). Er komt weer een nieuwe tranche, waarschijnlijk in kwartaal 2. Meer informatie: Home – Kennisnetwerk verkeersveiligheid (kennisnetwerkspv.nl)

Vervolgens vertelde Ron van Noortwijk van de provincie Zuid-Holland over het NTF en hoe de provincie daar mee omgaat. Een verhaal aan de hand van data.

Provincie Zuid-Holland en NTF

Fietsbeleid op de lange termijn is tot nu toe best ingewikkeld geweest, vaak gebeurde dit aan de hand van de vierjaarscyclus van bestuurlijk Nederland. Vaak vanuit knelpunten en bestaande situaties is er gedacht. Maar bij het NTF komt de lange termijn echt goed in beeld, wat is de opgave nou echt. Daar is door de provincie samen met gemeentes naar gekeken.

Aan de hand van data is gekeken naar het hele Provinciaal Hoofdnetwerk gekeken. Daarvoor is onder andere de SPI van de Fietsersbond gebruikt en de Fietspotentiescan van de BUas. Dat is samengevoegd naar een gis-applicatie voor alle wegbeheerders.

Voorbeeld van wat er uit is gekomen bij de Drechtsteden: Gebied met veel potentie qua fietsen, maar er veel vertraging is, mede door de waterwegen. Omrijden is echt een grote factor in het fietsnetwerk. Juist terwijl de afstanden klein zijn, wordt er veel de auto gepakt. Wachten op de pont en onprettige fietsbruggen zijn hierbij waarschijnlijk oorzaak aan. Dit is met gemeente opgepakt. Zo door heel de provincie gekeken en zijn diverse projecten uitgekomen die samenvallen in het Regionaal Toekomstbeeld Fiets.

Data heeft niet alleen zaken in kaart gebracht en projecten veroorzaakt, maar ook vervolgvragen opgeleverd. Onder andere op breedte van fietspaden en de landbouwroutes. Ook de informatie van de speedpedelecplanner van de Fietsersbond heeft veel inzicht gegeven, maar vraagt om veel meer vragen.

De ambities van Gedeputeerde Staten is vastgelegd en naar Provinciale Staten gestuurd. Gaat voor Zuid-Holland ook echt om het feit dat fietsbeleid beter op de agenda staat en afgestemd wordt. MRDH is ook partner in het NTF.

Vraag is of de analyse van de PBL nog impact heeft op deze plannen. Gaat in Zuid-Holland voor nu vooral nog om de huidige situatie, maar ambitie is wel om iets met prognoses te gaan doen.

Vraag is of rekeningrijden nog van invloed kan zijn op fietsen. Het gaat pas op lange termijn ingevoerd worden en gaat over een vlakke heffing. Dus niet plaats- en tijdafhankelijk. We zullen vooral af moeten wachten wat het op gaat leveren, aanname is tot nu toe dat er wel daling of afvlakking van groei automobiliteit opleveren. Invoering hangt samen met elektrische auto en verlies aan inkomsten van accijnzen.

Vraag: hoe kunnen we zorgen dat gemeentes zoveel mogelijk dezelfde richtlijnen overnemen die de provincie hanteert. Ron antwoord dat het gaat om toepassing van CROW richtlijnen en boekjes, waar gemeentes wat makkelijker van afwijken dan de provincie, door ruimtegebrek of andere uitdagingen. Vanuit het NTF en de dat over bijvoorbeeld fietspadbreedte, dat komt beschikbaar en is een middel om gemeentes op aan te spreken.

Vraag: De analyse die net genoemd is, gaat dat over alleen provinciale wegen. In gebied Reeuwijkse plassen is veel overlast en drukte, maar we hebben geen goede data of tellingen. Ron antwoord dat analyses alleen zijn toegepast op het hoofdfietsnet van de provincie, maar dat zijn voor 90% andere wegbeheerders dan de provincie. Dus zou kunnen dat deze wegen er ook bij horen. De SPI cijfers zijn ook openbaar toegankelijk (Safety Performance Index Fiets (fietsersbond.nl)). Eigen tellingen kun je ook gebruiken om dit inzichtelijk te maken voegt Wim toe.

Opmerking is dat er steeds meer drukte is op de weg, waarbij er vooral meer mobiliteit bijkomt, in plaats van beperken van auto’s. Wat gebeurt er om fietsen te stimuleren eigenlijk, maken we wel de juiste keuzes? We hebben als vereniging een Fietsvisie 2040 opgesteld waar veel van deze kwesties zijn uitgewerkt. Ook is de gemeenteraadsverkiezingen een uitgelezen moment om aan de slag te gaan binnen je gemeente.

Op het gebied van fietsstimulering wordt het een en ander besproken. Liggen vooral nog kansen voor de Fietsersbond om nog meer te doen, maar er gebeurt al aardig wat. Onder andere met werkeninbeweging.nl en afstemming met bedrijven en zorgverzekeraars. Zuid-Holland Bereikbaar is vanaf 2022 een fusie-organisatie waar veel van deze kansen samenkomen.

We kijken er naar uit om ook in 2022 weer nuttige en drukbezochte bijeenkomsten te organiseren. Heb je nog ideeën en/of input, laat het dan vooral weten!